Historia zielonogórskiej koszykówki do roku 2010
Rozwój koszykówki w Zielonej Górze rozpoczął w 1946 roku Julian Nalepa w Klubie Sportowym „Zieloni”. Zespół występował początkowo w poznańskiej klasie B, a po zajęciu w niej I miejsca awansował do klasy A. W tym czasie w mieście działały jeszcze inne kluby prowadzące sekcje koszykówki. Były to „Włókniarz”, „Społem”, SPP, „Stal”. Zielonogórska koszykówka mocno stanęła na nogi po przybyciu do Zielonej Góry z Gniezna dobrych zawodników, a później instruktorów i działaczy: Lecha Birgfellnera oraz Cyryla Majerowicza. W początkach lat sześćdziesiątych najlepszą drużyną męską, dominującą nie tylko w mieście, ale i województwie, była „Lechia”, która regularnie grała w III lidze i walczyła o awans do I ligi. Rozwijał się również „Zryw”, specjalizujący się przede wszystkim w szkoleniu młodzieży.
Po reaktywacji przez Polski Związek Koszykówki rozgrywek II ligi od sezonu 1966/67 uczestniczył w nich zespół zielonogórskiej „Lechii” (od sezonu 1968/69 pod szyldem „Zastal”). Na drugoligowych parkietach zielonogórzanie występowali do 1984 roku kiedy to pod wodzą Tadeusza Aleksandrowicza wywalczyli historyczny awans do I ligi. Najlepszymi zawodnikami w tamtych latach byli: Cz.Protasewicz, R.Naruszewicz, G.Fiedorowicz, J.Łychmus, A.Naruszewicz, Z.Kuleczka, R.Nowacki, P.Galant, R.Czarkowski, K.Kaczmarek, P.Wysocki, K.Machalica, M.Markuszewski, P.Olczak, R.Hebdzyński.
Do nich dochodzili inni, młodzi, utalentowani tworząc kolejne teamy. Systematyczny rozwój koszykówki w Zielonej Górze był w głównej mierze zasługą trenerów prowadzących zespół na przestrzeni lat: L.Birgfellnera, J.Czyszanowskiego, A.Gołaszewskiego, R.Grochowiaka, C.Majerowicza, M.Misiaka, M.Pawłowskiego, T.Sajdy, L.Siwickiego, B.Turłowicza czy T.Aleksandrowicza.
W I lidze „Zastal” grał 14 sezonów z dwuletnią przerwa w latach 1996-1998, zyskując miano solidnego zespołu opartego na wychowankach. Procentowała wieloletnia praca od podstaw. Trzon zespołu stanowili m.in. Cz.Bortnowski, P.Galant, K.Kaczmarek, M.Kaczmarek, T.Krzyżyński, M.Łukowski, R.Naruszewicz, R.Mazur, J.Michałowski, R.Nowacki, P.Olczak, J.Posioł, P.Wysocki. Pierwszy sezon w ekstraklasie był trudny, w kolejnych dziewięciu zielonogórzanie kwalifikowali się po rundzie zasadniczej do pierwszej ósemki zajmując miejsca IV-VIII. W sezonie 2000/2001 opuścili parkiety ekstraklasy i zostali zdegradowani do grupy północnej 2 ligi.
Wielu uważało, ze jest to koniec koszykówki w Zielonej Górze. Jednak grupa miłośników koszykówki 23 lipca 2001 roku powołała do życia Sportową Spółkę Akcyjną Grono – która po aprobacie PZKosz. oraz porozumieniu z Klubem Sportowym „Zastal” – przejęła prawo do gry w II lidze koszykówki mężczyzn. Klubem kierował od początku Rafał Czarkowski, który został Prezesem Zarządu Grono SSA. Już w kolejnym sezonie zielonogórzanie awansowali do I ligi gdzie występowali przez siedem kolejnych sezonów. Zastalowcy regularnie występowali w rundzie play-off, trzykrotnie będąc o krok od awansu do ekstraklasy. W sezonie 2009/2010 zespół zajął 2 miejsce w rozgrywkach I ligi i zyskał prawo występów w Polskiej Lidze Koszykówki.
ŹRÓDŁO: www.basketzg.pl/historia-klubu